Tác phẩm Truyện Kiều của đại thi hào Nguyễn Du hầu như người Việt Nam trưởng thành không ai không biết. Từ trước tới nay người đọc vẫn nhìn nhận tác phẩm này dưới góc độ văn học. Qua ngòi bút của thầy Thích Nhất Hạnh, dưới cái nhìn thiền quán, chúng ta nhận thức được một cách sâu sắc nguồn gốc của những khổ đau, hạnh phúc, thành công và thất bại. Từ đó khám phá được bản thân mình. Thả một bè lau, có thể nói là bình giảng hay nhất về truyện Kiều. Đọc Truyện Kiều cũng là một cách tu hành.

Trích đoạn:

“Chữ tài liền với chữ tai một vần” là một câu chơi chữ rất khéo. Và mầm mống của những tai nạn, khổ đau kia đến từ đâu? Cụ Nguyễn Du nói đừng đổ lỗi cho ai hết. “Đã mang lấy nghiệp vào thân”. Khi mình đã có những tham, giận, kiêu căng trong người rồi, thì “Cũng đừng trách lẫn Trời gần Trời xa”. Đừng đổ lỗi cho ai hết, đừng trách Trời. Tại sao mình đau khổ? Mình nói: tại trời, tại xã hội, tại người này, người kia… Kỳ thực mình chịu trách nhiệm lớn về những đau khổ của mình. Vì vậy mình phải quay về tu sửa tâm mình, vun bồi gốc rễ của cái thiện trong tâm mình. Đó là vấn đề tu tâm (citta bhavana). Thiện căn (kusalamula) là một danh từ Phật học, có nghĩa là gốc rễ của cái thiện. Cụ Nguyễn Du thấy tu tâm là điều quan trọng phải làm. “Thiện căn ở tại lòng ta, Chữ tâm kia mới bằng ba chữ tài”. Một người có tâm lành, biết tu học thì sẽ hạnh phúc và mang lại hạnh phúc cho người khác nhiều hơn (Bằng ba) những người có tài mà không cò tâm lành.”